Soms zit het leven echt niet mee, en zie je het niet meer zitten. Het wordt lastig om nog positief in het leven te staan. Je problemen lijken zo groot dat je geen uitweg meer ziet, en zelfmoord een oplossing lijkt. De gedachte aan zelfmoord kan sluipend aanwezig zijn op de achtergrond, of net heel acuut en frequent door je hoofd gaan. Je bent hier niet alleen mee, en je kan ook dingen doen om met deze gedachten om te gaan. Je kan terecht bij een hulpverlener of zelf aan de slag gaan om meer controle te krijgen over je zelfmoordgedachten.

“Die suïcidepoging is er eigenlijk aangeslopen op een manier die ik zelf niet doorhad, altijd dieper en dieper, en ineens het licht niet meer zien. Tot dan had ik geen begeleiding, en iedereen dacht ook: ‘Amelie, die heeft haarzelf in de hand, dat lukt allemaal’. En dan is gebleken dat dat eigenlijk niet zo was: dat dat een masker was, doen alsof. En uiteindelijk stapelt het zo hoog op, dat het niet meer gaat”

Amelie

Liff, Carlien, Xander, Robin en Winne praten in dit filmpje over denken aan zelfmoord en hoe ze met deze gedachten omgaan of –gingen.

In het filmpje komen zowel holebi- als transgender personen aan bod. Voor niet-transgender specifieke informatie kan je terecht op www.lumi.be.

Zelf aan de slag

Er zijn verschillende dingen die je zelf kan doen om met de gedachte aan zelfmoord om te gaan. Ze  vervangen begeleiding door een hulpverlener niet, maar je kunt er wel zelf mee aan de slag.

Wanneer je worstelt met de gedachte aan zelfdoding, is het niet makkelijk om er met anderen over te praten. Misschien wil je anderen hier niet mee lastig vallen of schaam je je voor je gedachten. Toch is het belangrijk dat je bij iemand terecht kan, ook als het over denken aan zelfmoord gaat. Het kan juist behulpzaam zijn om er met iemand over te praten. Dit is niet makkelijk, en lijkt soms echt onmogelijk, maar kan ook een opluchting zijn. Verzamel al je moed en bedenk met wie je zou kunnen praten over je gedachten: een vriend, familielid, collega, … Zij kunnen je steunen. Zoek iemand die je vertrouwt, waarvan je weet dat je er terecht kan om te praten, of in geval van nood. Bij de huisarts of een andere hulpverlener kan je ook terecht.

Meer tips over praten met je omgeving over denken aan zelfmoord vind je op de website van Zelfmoord1813.

Anonieme hulp

Soms kan het makkelijker zijn om je probleem toe te vertrouwen aan een onbekend persoon. Er zijn heel wat hulpverleners die je kan contacteren. Als je met iemand anoniem wil praten over de gedachte aan zelfmoord, kan je bellen of chatten met de Zelfmoordlijn1813 via het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be. Je kan ook gratis en anoniem bellen naar het Transgender Infopunt, Lumi of Tele-Onthaal. De medewerkers van deze hulplijnen luisteren naar je verhaal zonder over je te oordelen.

Vind je het toch te eng om met mensen in je omgeving over dit onderwerp te praten, dan kan je ook terecht op het forum van de Zelfmoordlijn1813, waar je lotgenoten kan vinden. Je kan er anoniem je verhaal delen en ook anderen met gelijkaardige ervaringen ondersteunen.

Je kan beroep doen op verschillende gratis online tools, die je kunnen helpen met het omgaan met de gedachte aan zelfmoord. Deze tools helpen je om grip te krijgen op je gedachten en een crisis te voorkomen of overbruggen. Je kan deze tools ook samen met een hulpverlener of vertrouwenspersoon gebruiken. Let wel: online tools vervangen professionele hulp niet, maar kunnen een aanvulling op of een opstap naar hulpverlening zijn, waar je zelf mee aan de slag kan.

  •  ThinkLife is een gratis en anonieme online zelfhulpcursus voor mensen die hun gedachten aan zelfmoord willen ombuigen. De cursus is opgebouwd in zes stappen, met een stuk theorie, een weekopdracht en oefeningen, die je op je eigen tempo kan doorlopen. Je vindt er ook voorbeelden van anderen per oefening.
  • BackUp is een mobiele applicatie waarmee je foto’s, muziek en quotes kan verzamelen die je hoop kunnen geven. Daarnaast kan je er activiteiten oplijsten waar je rustig van wordt op moeilijke momenten. Je kan ook contactpersonen toevoegen en elementen met elkaar uitwisselen.
  • On track again is een website en app voor jongeren die een zelfmoordpoging hebben ondernomen. Je kan er je eigen hulpkit mee samenstellen, aangeven hoe je je voelt, contacten toevoegen van mensen die je kunnen helpen en getuigenissen van jongeren na een zelfmoordpoging bekijken.

Ter aanvulling van deze tools kan je ook meer algemeen aan je veerkracht werken met online hulpverleningstools die niet specifiek ingaan op de gedachte aan zelfdoding. Meer info hierover vind je op de pagina ‘goed in je vel’.

Een safety plan is een plan dat je helpt om een crisis te overbruggen. Je vult erop in wat jouw signalen zijn, wat voor jou helpt om rustiger te worden en afleiding te vinden, hoe je je omgeving veiliger kan maken en welke personen je kan contacteren. Dit doe je best op een moment dat het beter gaat, zodat je tijdens een crisismoment weet wat te doen. Je kan het alleen invullen, of samen met een hulpverlener of vriend.

“Ik had bijvoorbeeld een kaart, een Plan B met ‘wie kan ik bellen’, ‘wat zijn mijn opties’, ‘wat kan ik doen.’ Daarnaast had ik ook een schriftje waarin ik dingen neerschreef. De BackUp-app is ook superhandig, dat is een app die een back-up plan biedt voor het moment dat je in crisis bent, en je kan er ook zo’n plan invullen. Want op zo’n moment kan je echt niet helder denken, dus dan is het wel goed dat je die zaken gebundeld hebt staan in een app of een schriftje. Dan hoef je niet meer te denken maar zie je meteen wat je kan doen.” Senne

Op de website van zelfmoord1813 kan je je eigen safety plan invullen en uitprinten. Je kan ook een blanco exemplaar downloaden om het plan op papier in te vullen. Er zit ook een safety plan in de online tools BackUp, On Track Again en Think Life. Op de website van Zelfmoord1813 vind je bovendien nog een heleboel tips die je kunnen helpen bij het invullen van je safety plan.

“Denken in de richting van: ‘ik wil zelfmoord plegen’ is super radicaal, maar misschien moet je even radicaal durven denken, en in plaats van geen leven je een ander leven durven inbeelden. En zoeken naar mensen die je daarin kunnen helpen, die daar een voorbeeld in zijn. Gewoon andere alternatieven zoeken, hoe ongemakkelijk dat is om te zeggen”

Robin

Zelfdoding in je omgeving

Het kan gebeuren dat je te maken krijgt met zelfdoding in je omgeving, bijvoorbeeld in je vriendenkring of binnen een (transgender of LGBT+) vereniging waar je lid van bent. Iemand verliezen aan zelfmoord is een erg pijnlijke gebeurtenis, die een hoop vragen kan oproepen. Het kan gepaard gaan met een grote schok en hevige emoties teweeg brengen. Misschien brengt het ook bij jou de gedachte aan zelfmoord weer naar de voorgrond. Wat een zelfmoord in je omgeving met je doet, is voor iedereen anders.

Ook wanneer je te maken krijgt met een zelfmoord in je omgeving is het belangrijk om steun en hulp te zoeken, en kan je terecht bij de Zelfmoordlijn1813 en andere hulplijnen om erover te praten.

Het kan ook helpen om lotgenoten te ontmoeten, die net als jij iemand verloren zijn aan zelfmoord. Dat kan onder meer via gespreksgroepen, een forum, chat en de herinneringswebsite.

Op de website van zelfmoord1813 kan je meer lezen over rouwen na zelfdoding

Hulpverlening

Wanneer je je al een tijd slecht voelt, is het nodig om hulp te zoeken bij een hulpverlener die professioneel is opgeleid om je te helpen. Deze kan je ondersteunen wanneer het niet zo goed gaat, en kan je leren omgaan met de gedachten aan zelfmoord. Veel mensen doen op een bepaald moment in hun leven beroep op een hulpverlener, zoals een psycholoog. Ook wanneer het even beter gaat, is het nuttig om contact te zoeken of houden met een hulpverlener. Deze kan je helpen toekomstige crisismomenten te voorkomen.

Het kan zijn dat het transgenderthema een belangrijk deel van je probleem en hulpvraag is. Je contacteert dan best een hulpverlener die expertise heeft op dat gebied. Als deze thema’s voor jou minder centraal staan in je hulpvraag en minder gerelateerd zijn aan je psychische moeilijkheden, kan je gerust ook bij een hulpverlener terecht die hier geen ervaring mee heeft. Zij kunnen je vaak ook sneller helpen, aangezien je binnen de transgenderzorg steeds met een wachttijd rekening moet houden. Je kan ook naast het transgenderthema gerust met een niet-gespecialiseerde hulpverlener aan een ander deel van je hulpvraag werken. Dit kan ook in afwachting van of naast de begeleiding binnen de transgenderzorg.

Op de zorgkaart van het Transgender Infopunt vind je alle zorgverleners met ervaring met het transgenderthema

“Ze zeggen dan: je hebt het overleeft, het komt allemaal weer in orde, maar neen, dat blijft. Op mijn hele slechte dagen springt dat ook terug naar de voorgrond hoor. Wat ik wel geleerd heb is om sneller contact te zoeken, bijvoorbeeld met mijn psychiater: ik stuur dan gewoon een bericht: het gaat eigenlijk niet zo goed, kan ik deze week komen?”

Amelie

Carlien, Xander, Uwi, Senne, Liff, Winne en Janne vertellen over de stap naar de hulpverlening.

In dit filmpje komen holebi- en transgender personen aan bod. Voor niet-transgenderspecifieke informatie kan je terecht op www.lumi.be

Waar kan je terecht?

Je kan op verschillende plaatsen terecht, afhankelijk van je hulpvraag. Als je op langere termijn je problemen en de gedachte aan zelfmoord wil aanpakken, kan je terecht bij verschillende instanties die psychologische begeleiding bieden. Ben je in een crisis, dan zijn er andere hulpverleningskanalen die je sneller kunnen helpen.

Zelfmoord1813

Wat? Ondersteuning en informatie rond zelfmoordgedachten.

Hoe? Bellen, chatten en mailen. Er is ook een forum.

Wat verwachten? Bij de zelfmoordlijn kan je gratis en anoniem terecht als je aan zelfmoord denkt. Wanneer je belt naar de zelfmoordlijn kan het even duren voordat er verbinding wordt gemaakt. Het kan dat je even moet wachten totdat je wordt doorverbonden. Wanneer de lijn bezet is, kan je ervoor kiezen om doorverbonden te worden met Tele-Onthaal. E-mails worden binnen 5 dagen beantwoord, en chatten kan elke avond. Je kan ook je verhaal delen met anderen en ervaringen delen of anderen ondersteunen op het forum.

Contact

Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW)

Wat? het CAW is er voor iedereen met vragen en problemen rond algemeen welzijn.

Waar? overal in Vlaanderen. Vind een CAW in jouw buurt op deze kaart.

Wat verwachten? Je kan hier gratis en anoniem je verhaal vertellen en advies of hulp vragen. Je kan langs gaan bij een CAW in jouw buurt tijdens de openingsuren, maar je kan ook bellen, mailen of chatten. Sinds 2019 is CAW Oost-Vlaanderen het referentie-CAW voor transgender personen in samenwerking met het Transgender Infopunt.

Openingsuren: maa-vrij tussen 9u en 17u

Contact

Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGG)

Wat? CGG’s begeleiden personen met ernstige psychische of psychiatrische problemen die worden doorgestuurd door de huisarts of het CLB.

Waar? Overal in Vlaanderen. Vind een CGG in jouw buurt op deze kaart.

Wat verwachten? Kinderen, jongeren en volwassenen kunnen terecht bij een CGG voor een consult op afspraak. Verschillende specialisten zoeken samen met jou het beste antwoord op je hulpvraag.

Contact

Transgender Infopunt

Wat? Het informatie-, onthaal en kenniscentrum voor alle vragen rond het transgenderthema.

Hoe? Bellen, mailen of op afspraak.

Wat verwachten? Je kan gratis bellen of mailen met alle vragen over het transgenderthema. Je kan er ook terecht voor onthaal in de ontvangstruimte in het UZ Gent: hiervoor maak je best een afspraak.

Openingsuren: dinsdag tot vrijdag van 9u tot 16u.

Contact

0800 96 316

Lumi

Wat? De opvang- en infolijn voor iedereen met vragen rond gender en seksuele voorkeur.

Hoe? Bellen, chatten en mailen.

Wat verwachten? De vrijwilligers van Lumi beantwoorden al je vragen rond seksualiteit en gender, luisteren anoniem en vertrouwelijk en denken en voelen met je mee. Je kan er terecht voor informatie, of om je verhaal te doen.

Openingsuren: maandag, woensdag en donderdag van 18u30 tot 21u30.

Contact

Wat bij een crisismoment?

Het kan gebeuren dat je op een bepaald moment wordt overspoeld door emoties en niet meer weet hoe je hiermee om moet gaan. De situatie en je gevoelens zijn ondraaglijk geworden en je weet niet meer wat je moet doen. Zelfmoord lijkt dan misschien de enige uitweg. Soms worden de gevoelens na een tijdje minder hevig en kan je ze verdragen. Het kan ook zijn dat de drang naar jezelf beschadigen te groot wordt.

Wanneer je in een levensbedreigende situatie bent, kan je via verschillende kanalen bij hulpverleners terecht:

  • Je kan terecht bij je huisarts of de huisarts van wacht op dat moment. Deze kan indien nodig een mobiel crisisteam inschakelen, dat aan huis komt bij een acute crisis en de situatie mee kan opvolgen.
  • De crisishulp van het CAW kan samen met jou zoeken naar een oplossing in een crisissituatie. Zij kunnen je helpen wanneer je (tijdelijk) niet meer thuis wil of kan wonen.
  • Bij een acute levensbedreigende situatie kan je bellen naar het algemene noodnummer 112. Als je jezelf hebt verwond of een zelfmoordpoging hebt gedaan, zeg dan duidelijk wat er aan de hand is.
  • Wanneer je een grote hoeveelheid medicatie of alcohol hebt genomen, neem je best contact op met het Antigifcentrum (070 245 245). Zij zijn 24/24 beschikbaar.

Je kan steeds gratis en anoniem bellen of chatten met de Zelfmoordlijn1813

Snel naar…

Op zoek naar jezelf

Goed in je vel

Omgaan met negatieve reacties

Anderen ontmoeten

Denken aan zelfmoord